ekran karşısında geçirilen zaman zararlı değil mi?
alanla ilgili master ya da doktora yapmış dostlarım daha iyi yorumlarlar ama 12 bin kişi iyi bir sayı sanırım. büyük bir grupla çalışma yürütmüşler. sami bey’in paylaşımını okuyan ebeveynler bir oh be demişlerdir.
ama sami bey’in tivitte belirtmediği bir “detay” var.
çalışma 9-12 yaş grubu çocuklarıyla yapılmış. bunu da belirtmesi gerekiyordu çünkü dikkati 10 saniye düzeylerine inmiş, hap bilgi bağımlısı, okuma üşengeci modern zaman ebeveyni bu paylaşımı okur okumaz “aaaa iyi bari yaa izlesin çocuk” diyecek ve 2-3 yaşındaki bebesine daha çok çizgi film izletmeye başlayacak.
sami bey paylaşımında bunu vurgulamadığı için samimiyeti konusunda şüphe duyuyorum maalesef. amaç bilgilendirmekten çok etkileşimmiş gibi geliyor.
bir de aklıma şu soru araştırmayı okuduktan sonra:
aynı yaş grubu çocuklardan ekran deneyimi hiç olmayan çocukların durumu ne acaba? hangi yön ve beceriler açısından ekran deneyimi olan çocuklara kıyasla ileri ya da geriler? bunun karşılaştırmasını da okumak isterdim. (belki vardır da ben bilmiyorumdur.)
birkaç ekleme daha yapayım.
çocuklar okul dönemi gelip de okula başladıklarında, 5 yaşına kadar ekran başında uzun süreler geçiren çocuklarla hiç geçirmeyen ya da kısıtlı vakit geçiren çocuklar arasındaki fark şıp diye ortaya çıkıyor. biz anlıyoruz yani. konuşmasından, göz teması kurmasından ya da kurmamasından, konuşurken kullandığı sözcüklerden, arkadaş ilişkilerinden, akademik ilerlemesinden vs. ekran deneyimi hiç olmayan ya da ailesi tarafından kısıtlanan çocuklar ana sınıfı ve 1. sınıf süreçlerinde açık ara daha iyi performans sergiliyorlar (özellikle de sosyal ilişkilerde çünkü ekran başında geçirilen vakitte çocuk kimseyle mücadele etmek, kimseyi ikna etmek ya da kimseye karşı hakkını savunmak zorunda kalmamanın konforuna alışıyor, sonrasında da insan ilişkileri ekstra zor gelmeye başlıyor o çocuğa çünkü bu konuda deneyim kazanamadan okula başlamış oluyor).
özet geçiyorum:
çalışma 9-12 yaşı kapsıyor. 1 yaş itibari ile çok fazla parlak ve kayan ekrana maruz kalmanın okul dönemine iletişim kuramamak, derdini anlatmakta zorlanmak, dinlemeyi becerememek vs durumlar olarak yansıdığını kesin olarak biliyoruz.